H Εκσκαφή Κενού είναι μια παράσταση για έναν άντρα, μια γυναίκα κι έναν αφηγητή. Είναι μια ιστορία σε φάσεις, σαν αυτές που περνούν οι ζωές των ανθρώπων, όταν το μαζί δεν είναι αυτονόητο, αλλά και πάλι δεν μπορείς παρά να το αναζητάς, συνεχώς, με κάποιο τρόπο.
H Εκσκαφή Κενού είναι όρος παρμένος από την υπόγεια λατομία. Είναι το σκάψιμο του λατόμου, για να δημιουργήσει έναν άδειο χώρο ώστε να φτάσει στο μάρμαρο που θέλει να εξορύξει. Η παράσταση μιλά για τα υπόγεια αρχαία λατομεία της Πάρου και για το ξεχωριστό μάρμαρο που έκρυβαν στα σπλάχνα τους, τον λυχνίτη. Το μάρμαρο αυτό έδωσε μοναδικά αριστουργήματα, όπως την Αφροδίτη της Μήλου και τον Ερμή του Πραξιτέλη. Το έργο μιλά επίσης για ένα σύγχρονο λατομείο, ένα διαμέρισμα μέσα στο οποίο ένας άντρας και μια γυναίκα έχουν εγκλωβιστεί αθόρυβα, και από το οποίο θα προσπαθήσουν σήμερα, ο καθένας με τον τρόπο του, να απελευθερωθούν, σκάβοντας για να βρουν ένα κομμάτι σχέσης τους που έχουν χάσει ή δεν είχαν ποτέ.
Ο εγκλεισμός τους είναι συναισθηματικός. το λατομείο τους σχεδόν δεν φαίνεται, έτσι όπως είναι καμουφλαρισμένο σε καθιστικό διαμερίσματος. Τα συναισθήματά τους έχουν θαφτεί μέσα στον καναπέ του καθιστικού τους, και η ανάγκη τους για επικοινωνία περιορίζεται σε επαναλαμβανόμενους, αμέτοχους διαλόγους. Η επιβεβλημένη απομόνωση που ζουν είναι αόρατη, σαν τον αέρα που αναπνέουν, κι εξίσου παρούσα, παντού και πάντοτε στη ζωή τους.
Όπως οι δούλοι των αρχαίων λατομείων, χωρίς όμως συνείδηση του περιορισμού τους, ο άντρας και η γυναίκα εγκλωβίζουν τα σώματα και τις ζωές τους σε καταστάσεις που μοιάζουν να συμβαίνουν από πάντα. Αν όμως πρόκειται για επιλογή; Τότε θα μπορούσαν να αλλάξουν την δεδομένη κατάσταση. Ο αφηγητής παίζει μαζί τους, σκαλίζοντας με διάφορα εργαλεία εξόρυξης, και αναρωτιέται: «Τι θα γινόταν, άραγε, αν έπαυαν για λίγο να έχουν άμυνες; Τι θα γινόταν, άραγε, αν αντιδρούσαν διαφορετικά από ότι ως τώρα συνήθισαν;»
Αυτά, και άλλα πολλά ερωτήματα ζητούν μικρές, τρυφερές απαντήσεις.
Ιωάννα Ρεμεδιάκη, Αθήνα 8-11-07
Εργαλεία εξόρυξης:
- Το άρθρο του Μανώλη Κορρέ, Υπόγεια Λατομεία της Πάρου
- Το βιβλίο του Φ. Ντοστογιέφσκι: Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων
- Καταγραφές και αφηγήσεις από αυτοσχεδιασμούς εκείνης και εκείνου
- Ο Ερμής του Πραξιτέλους και η Αφροδίτη της Μήλου
- Ένα απόσπασμα από το Τοπίο Ζωγραφισμένο με τσάι, του Μ. Πάβιτς
- Ένα απόσπασμα από το Λαχταρώ, της Σ. Κέην
- Δύο άρθρα από την Πάπυρος-Λαρούς-Μπριτάννικα
- Η μπόσσα-νόβα του Μιχάλη Δ. (ειδικά γραμμένη για την παράσταση)
Συντελεστές:
Σύνθεση κειμένου/ σκηνοθεσία/σκηνικός χώρος: Ιωάννα Ρεμεδιάκη
Μουσική Επιμέλεια: Λεωνίδας Οικονόμου, Ιωάννα Ρεμεδιάκη
Μουσικό θέμα (σύνθεση-στίχοι): Μιχάλης Δ.
Τραγούδι: Ελεάννα Καραντινού
Φωτισμός: Φίλιππος Κουτσαφτής
Επιμέλεια κίνησης: Νίκος Δραγώνας
Βοηθός σκηνοθέτη: Νίκος Δραμουντάνης
Παίζουν:
Εκείνη: Όλγα Μανέτα
Εκείνος: Γιάννης Βουλγαράκης
Αφηγητής: Βαλάντης Κωστόπουλος
Παραστάσεις: κάθε Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη και απο τις 12 Μαρτίου κάθε Τετάρτη και Πέμπτη.
στο Kinky Kong, Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι
Ώρα Έναρξης: 20:30
Διάρκεια παράστασης: 75’
Τιμή εισόδου: 15€, φοιτ.10€
Κρατήσεις: 210.3210510
Επικοινωνία: Νατάσσα Πανδή, 6977051525
Βιογραφικά σημειώματα
Ιωάννα Ρεμεδιάκη
Ξέρει αρχαία ελληνικά και να κολυμπάει. Θέλει να περπατά στην οδό Ψαρομηλίγκου κι εκεί που ήταν το τείχος του Βερολίνου. Έχει μακριά δάχτυλα, αλλά πρέπει να πάψει να τρώει τα νύχια της. Αγαπά πολύ τον Ντοστογιέφσκι και τα ενδεχόμενα.
Γιάννης Βουλγαράκης
Είναι ψηλός, με αρκετά μεγάλη μύτη που έχει κληρονομήσει από τον πατέρα του. Λατρεύει την πορτοκαλί του vespa, που κληρονόμησε από τον παππού του, για τις καμπύλες της. Πάνω σ’ αυτήν βρήκε πριν 7 χρόνια τη γάτα του, την οποία φωνάζει vespa. Έχει γνώσεις βυζαντινής μουσικής και ψάλλει για να ηρεμήσει. Ενίοτε το κάνει και χωρίς ήχο, από μέσα του.
Χρυσοβαλάντης Κωστόπουλος
Έχει μία ελιά κάτω απ’ τα χείλη του κι ένα σημάδι από γάλα συκιάς στη δεξιά πλευρά της κοιλιάς του. Περπατάει δίπλα στη θάλασσα όταν θέλει να σκεφτεί, τουλάχιστον στη Θεσσαλονίκη. Βαριέται εύκολα, γι’ αυτό παρατηρεί συχνά τους γύρω του. Έχει τη συνήθεια να παραμιλά, ακόμα και στο δρόμο, όταν περπατάει.
Όλγα Μανέτα
Αυτή την εποχή ασχολείται με το θέατρο και το Kinky. Ασχολείται επίσης με τη ζωγραφική, τη ξυλουργική, τη ραπτική κ.α. Δεν κάνει παρέα με όλους και δεν είναι φιλική με όλους. Έχει πάνω της πολλές ελιές, κληρονομικό, και κάποια μικρά και μεγαλύτερα σημάδια από ατυχήματα. Θαυμάζει τους ανθρώπους που είναι ειλικρινείς σ’ αυτό που σκέφτονται, σ’ αυτό που είναι και φέρουν.
Κριτικές
Καθημερινή 10.02.08
Eνα Βλεμμα
Είναι λίγοι, και είναι πολλοί
Πιάσαμε πάτο. Το ακούς παντού, το διαβάζεις, το λες. Το αισθάνεσαι. Ελεεινολογείς, περιγράφεις τον πάτο, εξαιρείς τον εαυτό σου και την παρέα, συναντάς τοίχο, και συνεχίζεις τα ουίσκια και τις ρακές.
Ναι, πιάσαμε πάτο. Αλλά και δεν πιάσαμε. Τουλάχιστον, δεν πιάσαμε τώρα· τώρα το αντιλαμβανόμαστε, τώρα βλέπουμε τον βάλτο εν εκτάσει και εν τω βάθει· τώρα, εξαντλήθηκε η αυτοκοροϊδία. Ενα τυχαίο συμβάν, ένα γρανάζι κλώτσησε, μια μεταβλητή άλλαξε τιμή, και όλο το φράκταλ μετατοπίζεται και αποδομείται, όλο το σύστημα κλονίζεται. Ιδού η μία εκδοχή. Εξ ου και ο αιφνιδιασμός και ο θυμός και οι ιερεμιάδες.
Η άλλη εκδοχή: Στον πάτο δεν βρίσκονται όλοι. Ο βόρβορος της μιντιοδημοκρατίας δεν αγγίζει τους πάντες. Στις παρυφές, στις υπώρειες, σε μυχούς και κολπίσκους, σε σπηλιές και ξέφωτα, ανθούν υγιείς, κανονικοί άνθρωποι, νέοι και μεγαλύτεροι, αφοσιωμένοι στη δουλειά τους, τους φίλους τους, την οικογένειά τους, με αίσθηση του μέτρου και της φιλοδοξίας, που αγαπούν την τέχνη τους και τιμούν το επάγγελμά τους, επιστήμονες, δάσκαλοι, τεχνίτες, καλλιτέχνες, λειτουργοί, επιχειρηματίες. Δεν τους φωτίζει το πρόστυχο φως της δημοσιότητας· τους φωτίζει ένα μικρό εσώτερο φως, το δικό τους. Για να τους δούμε, πρέπει να βλέπουμε με τα μάτια μας, όχι με οθόνες και κάμερες.
Είδα τέτοιους ανθρώπους αυτές τις μέρες των κατεδαφίσεων – όταν βρίσκεσαι υπό πίεση, οι αισθήσεις οξύνονται. Είδα νέους ανθρώπους να παράγουν τέχνη, να δουλεύουν σκληρά, να ρισκάρουν τα λιγοστά τους χρήματα, όχι για το ψώνιο ούτε για την αρπαχτή, αλλά για την πίστη: ό,τι μπορεί να γίνει τώρα, ολίγο, μικρό, ταπεινό, κάνε το, όσο μπορείς, μην τ’ αφήνεις.
Ενα μικρούλι μπαρ που παίζει πρωτοποριακή μουσική και δίπλα του μια μικρή αίθουσα που φιλοξενεί λάιβ μουσικές, θέατρο, διαλέξεις, σεμινάρια. Μικρές κλίμακες, υψηλή αισθητική, άφθονη ενέργεια, αριστοκρατική σιωπή, και προπάντων πίστη και πράξη.
Στην καρδιά του ιστορικού κέντρου, πλάι στα παρατημένα πια εργαστήρια ραπτικής, στα υφάσματα, τα καναβάτσα και τις φόδρες, μέσα στη ζεστή ακόμη παράδοση των αρτιζάνων, των καλφάδων και των ζωηρών εμπόρων, οι νέοι καλλιτέχνες και entrepreneurs στήνουν τα δικά τους εργαστήρια, παράγουν παρόν και εκκολάπτουν μέλλον.
Η σκηνοθέτις Ιωάννα, οι ηθοποιοί και παραγωγοί Γιάννης και Ολγα, αυτές τις μέρες του πάτου, μου έδειξαν λίγο από αυτό το φως, την πίστη στο συμβάν της ζωής, στο διαρκές θαύμα της σχέσης, με μια μεταφορά: την εξόρυξη του μαρμάρου, της αδρανούς ύλης, και τη μεταμόρφωσή της: Περικαλλές άγαλμα εξεποίησ’ ουκ αδαής... Το θεατρικό τους δρώμενο είναι μια εκσκαφή πολιτική, παρότι μιλούν κυρίως για τα αισθήματα, τη σχέση, την αγάπη, τη συνάντηση – μάλλον ακριβώς διότι μιλούν γι’ αυτά τα τετριμμένα και μελό, ανασκάπτοντας τον Μπαρτ, τον Μπένγιαμιν, τον Ντοστογιέφσκι, αλλά και τον Ουελμπέκ και τη Σάρα Κέιν και τους Red Hot Chili Peppers και την electronica και την μπόσα νόβα.
Αλλά αυτό που πήρα δεν είναι τόσο το έργο τέχνης, η επιτυχία του ή η επιδιωκόμενη ποιότητά του· είναι η ενέργειά τους, η αύρα τους· αυτά με εγκαρδίωσαν, σε αυτά είδα τόσους και τόσους άλλους τριαντάρηδες που φεσώνονται, ρισκάρουν, δουλεύουν, δημιουργούν. Δεν κυνηγούν διορισμό, δεν περιμένουν επιδοτήσεις, δεν εκλιπαρούν χορηγούς· αυτοχρηματοδοτούνται, παράγουν, προχωρούν. Αυτά τα Ελληνόπουλα επικοινωνούν με ομότεχνους ανά τον κόσμο, ανταλλάσσουν εμπειρίες και υλικό, στήνουν οικοτεχνίες για τις μουσικές τους και τα θέατρά τους, γράφουν (ξανά!) ποίηση και στήνουν αναγνώσεις, καλλιεργούν και καλλιεργούνται. Μαθαίνουν πάλι να μιλούν ίσια και από καρδιάς· ο κυνισμός των νεόπλουτων του ’80–’90 δεν τους αγγίζει, δεν τους χάλασε. Πράττουν· δεν μυκτηρίζουν. Ζουν.
Αυτή η γενιά των σιωπηλών και άφθαρτων, των αφοσιωμένων στη ζωή και στη δημιουργία, δεν ξέρει τον πάτο. Αυτοί ανησυχούν λιγότερο απ’ όλους, γιατί τίποτε δεν τους χαρίζεται, κι όμως τα διεκδικούν όλα, και κερδίζουν το πολυτιμότερο: τη σχέση με τη ζωή, τη δυνατότητά της. Αυτοί οι άνθρωποι οι αθόρυβοι τραβούν τη χώρα μπροστά, όσο μπροστά μπορεί να πάει από τον πάτο που διαπιστώνουμε τώρα. Παράγουν καινοτομίες, τέχνη, γνώση, ηθική υπεραξία, κραδασμούς, καλοσύνη. Δεν φοβούνται τον πάτο
Είναι λίγοι. Και είναι πολλοί..
Ν.Γ. Ξυδάκης
Αθηνόραμα 14.02.08
Η Όλγα και ο Γιάννης είναι καιρό μαζί. Έχουν αγαπηθεί, κουραστεί, πληγωθεί, βαρεθεί. Τους πετυχαίνουμε σε μια δύσκολη φάση, από εκείνες που απαιτείται να γίνει... εκσκαφή στο κενό που έχει δημιουργηθεί ανάμεσά τους. Τα εργαλεία εξόρυξης που θα αξιοποιήσουν ποικίλλουν: σιωπές και δειλά αγγίγματα, χοροί και απελπισμένες αγκαλιές, υπεκφυγές και εξομολογήσεις, ενώ οι bossa nova μελωδίες του Μιχάλη Δ. θα διασταυρώνονται με τις κιθάρες των Red Hot Chilli Peppers. Αν και άντεχε ίσως κι άλλο «προχώρημα», είχε δύναμη η περφόρμανς «Εκσκαφή Κενού» της Ιωάννας Ρεμεδιάκη, που με μια γενναία δρασκελιά του νου συνδέει το άλγος των ερωτικών σχέσεων με το μόχθο των εργατών στα αρχαία λατομεία της Πάρου. Και κυρίως μας άρεσε γιατί οι πρωταγωνιστές της (οι ηθοποιοί Όλγα Μανέτα και Γιάννης Βουλγαράκης), δίχως καμιά διάθεση εκλέπτυνσης ή ωραιοποίησης, καταθέτουν κάτι βαθιά ανθρώπινο, σχεδόν ανείπωτο, για την ερωτική σχέση: πόσος ιδρώτας, κόπος, σούρσιμο (φοβερή η σκηνή με τα χελωνάκια) και καθημερινή τριβή απαιτούνται για τη διατήρησή της. Όλα αυτά στη μικρή σκηνή «Kinky Kong», δίπλα στο δημοφιλές μπαράκι της Αβραμιώτου - οι πρωταγωνιστές της περφόρμανς, άλλωστε, είναι εμπνευστές και ιδιοκτήτες του. Μαζί τους, ως χαμογελαστός αφηγητής-εκσκαφέας, ο Χρυσοβαλάντης Κωστόπουλος.
Ι. Δημάδη
Τα Νέα 21.02.08
Η «Εκσκαφή κενού» που χειροτέχνησε - σύνθεση κειμένου/ σκηνοθεσία/ σκηνικός χώρος- με τα λιτότερα «υλικά» και που παίζεται στο μπαράκι «Κinky Κong» υποστηριγμένη απ΄ τον Γιάννη Βουλγαράκη, τον Βαλάντη Κωστόπουλο και την έξοχης, αναγεννησιακής όψης Όλγα Μανέτα (οι τρεις τους στη βασική φωτογραφία), την μπόσα νόβα του Μιχάλη Δ. και τους άλλους συντελεστές της, αφού σε αιφνιδιάσει, σε κατακτά. Και το λάιτ μοτίφ της «- Τι έκανες σήμερα;- Τα ίδια» με το πεταμένο στο πάτωμα πρόγραμμα της «νέας Σκηνής» του Λευτέρη Βογιατζή για το «Λαχταρώ» της Σάρα Κέιν σε αφοπλίζει.
Γ. Σαρηγιάννης
Athens Voice 21.02.08
Ένα ζευγάρι επιχειρεί να κάνει μια εκσκαφή στο κενό ανάμεσά τους. Έχουν αγαπηθεί, κουραστεί, πληγωθεί, βαρεθεί. Tα εργαλεία εξόρυξης που θα αξιοποιήσουν ποικίλλουν: σιωπές και δειλά αγγίγματα, χοροί και απελπισμένες αγκαλιές, υπεκφυγές και εξομολογήσεις.
H Iωάννα Pεμεδιάκη κάνει με την performance αυτή μια γενναία κατάδυση, συνδέοντας το άχθος της κοινής περιπέτειας δύο ανθρώπων με το μόχθο των εργατών στα αρχαία λατομεία της Πάρου. Με γνώση και προσοχή, φτιάχνει μια αφήγηση που ξεφεύγει από την απαγγελία, την ωραιοποίηση και το στόμφο, αναδεικνύει την αρμονία κειμένου και περιβάλλοντος, και μας λέει αυτό που όλοι φοβόμαστε σε μια ερωτική σχέση. Πολύς κόπος, ιδρώτας, καθημερινή τριβή και μεγάλη αντοχή για να προχωρήσεις.
Δήμητρα Αναγνώστου
Kαθημερινή 24.02.08
Kinky Kong
Μικρός χώρος και όμορφος
Εν αρχή ην το Kinky, ένα μπαράκι με άποψη και ατμόσφαιρα σε ένα στενάκι κοντά στην Αθηνάς, στην καρδιά του «ιστορικού τριγώνου». Και μετά, ακριβώς δίπλα, προστέθηκε το Kong. Οπότε, το όνομα αυτού: Kinky Kong. Δημιούργημα δύο ηθοποιών, της Ολγας Μανέτα και του Γιάννη Βουλγαράκη, οι οποίοι ήθελαν να δημιουργήσουν έναν χώρο που να έχει τη δική του ταυτότητα, για την ομάδα τους καθώς και για άλλες δράσεις, θεατρικά και μουσικά σχήματα, χωρίς χορηγούς και διαφημίσεις ποτών. «Δεν μας ενδιαφέρει να μπούμε σ’ αυτό το “τριπάκι”», λέει η Ολγα Μανέτα, «παρά μόνο να έχουμε μόνη μας δύναμη το κοινό μας».
Μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, το Kinky Kong έγινε σημείο αναφοράς για τους λίγους, τους κάπως πιο ανήσυχους και υποψιασμένους. Small is Beautiful! Το ωραίο όμως είναι ότι πρόκειται για έναν μικρό χώρο που εκ πρώτης όψεως δείχνει περιοριστικός. Ωστόσο, σε κάθε δράση, περφόρμανς, σε κάθε παράσταση ή live, η σκηνή μετατοπίζεται ανάλογα, ο χώρος μεταμορφώνεται, αλλάζει. Παράδειγμα, η παράσταση «Εκσκαφή κενού», που μετά την περυσινή του επιτυχία φέτος επαναλαμβάνεται με κάποιες αλλαγές. Εργο της Ιωάννας Ρεμεδιάκη που συνομιλεί, συνδιαλέγεται με το κοινό, το οποίο περικυκλώνει τους τρεις ηθοποιούς: ένα ζευγάρι και έναν DJ-αφηγητή, ο οποίος μας εισάγει στις λεπτομέρειες της δουλειάς των αρχαίων σκλάβων στα λατομεία της Πάρου, τους τόπους που έδωσαν το μάρμαρο για μερικά από τα αριστουργήματα της κλασικής Αθήνας. Μόνο που η διαδικασία της εξόρυξης του πολύτιμου μαρμάρου εξελίσσεται παράλληλα με μιαν άλλη, πιο εσωτερική διεργασία: αυτή ενός σύγχρονου ζευγαριού που βρίσκεται σε ένα οριακό σημείο και καλείται να σκάψει βαθιά για να βρει, αν υπάρχει ακόμα, το δικό του «πολύτιμο μάρμαρο».
«Τι θα συνέβαινε αν δεν είχαν άμυνες;» αναρωτιέται ο DJ - αφηγητής ωθώντας το ζευγάρι να χορέψει μια μπόσα νόβα που ο Μιχάλης Δέλτα συνέθεσε ειδικά για την παράσταση. Ο χώρος του Kinky Kong μετατρέπεται σε ιδανικό διαμέρισμα - λατομείο. «Ζούμε σε ένα λατομείο αλλά δεν το ξέρουμε», σχολιάζει η Ιωάννα Ρεμεδιάκη, που είχε τη βασική σύλληψη του έργου. Ερεθιστική ιδέα και δραστική η πραγμάτωσή της. Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι
Η.Μαγκλίνης
